Αντικίνητρο για προσλήψεις – μείωση ανεργίας ο “βάσιμος λόγος” απόλυσης

“Νάρκη” στις νέες προσλήψεις και, έτσι, στην αύξηση της απασχόλησης αποτελεί διάταξη την οποία προβλέπει νομοσχέδιο που επιχειρεί να καταθέσει η κυβέρνηση στη Βουλή, σύμφωνα με την οποία, για να γίνει μία απόλυση, πρέπει να διατυπώνεται από την επιχείρηση “βάσιμος λόγος” υπέρ αυτής.

Με άλλα λόγια, για να απολυθεί ένας εργαζόμενος, θα πρέπει ο εργοδότης του να αιτιολογεί τον λόγο της σχετικής απόφασής του, κρίνοντάς τον πρώτα ως ανεπαρκή ως προς την ικανότητα και τη συμπεριφορά του.

Εφόσον περάσει μια τέτοια διάταξη, σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις στελεχών της αγοράς με τα οποία ήρθε σε επαφή το “Κ”, θα γίνουν πιο δύσκολες όχι μόνο οι απολύσεις, αλλά έμμεσα και οι προσλήψεις νέου προσωπικού. Και αυτό γιατί οι εργοδότες, γνωρίζοντας πως δύσκολα θα μπορούν να απολύσουν μελλοντικά έναν εργαζόμενο με σύμβαση αορίστου χρόνου, ακόμα πιο δύσκολα θα τον προσλαμβάνουν.

Αυτό σημαίνει πως θα αναχαιτιστεί ακόμα περισσότερο κάθε τάση ανάκαμψης της απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα. Και αυτό την ώρα που ήδη εμφανίζονται σημάδια “κόπωσης” στην αγορά εργασίας, όπως δείχνουν τα τελευταία επίσημα στοιχεία. Παράλληλα, έτσι θα ενθαρρυνθούν νέες ελαστικές σχέσεις εργασίας, μέσω της υπογραφής συμβάσεων ορισμένου χρόνου εργασίας.

Παράλληλα, όμως, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις ορισμένων παραγόντων της αγοράς, η εισαγωγή της ρήτρας του “βάσιμου λόγου” απόλυσης θα μπορούσε ίσως να οδηγήσει σε μείωση των αποζημιώσεων απόλυσης, οι οποίες βασίζονται στην αναιτιολόγητη αποχώρηση ενός εργαζομένου με απόφαση του εργοδότη του.

Οι αλλαγές που έρχονται

Συγκεκριμένα, η διάταξη του νομοσχεδίου που ετοιμάζει η κυβέρνηση προβλέπει πως “η καταγγελία της εργασιακής σχέσης θεωρείται έγκυρη εφόσον οφείλεται σε “βάσιμο λόγο”.

Η έννοια του “βάσιμου λόγου” ορίζεται, όπως αναφέρεται στη σχεδιαζόμενη ρύθμιση του υπ. Εργασίας, στο άρθρο 24 του Αναθεωρημένου Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη που κυρώθηκε από το Ελληνικό Κοινοβούλιο.

Παράλληλα, σύμφωνα με την ίδια διάταξη, η λύση της εργασιακής σχέσης πρέπει “να έχει γίνει εγγράφως”, να “έχει καταβληθεί η οφειλόμενη αποζημίωση” και, επίσης, να “έχει καταχωριστεί η απασχόληση του απολυόμενου στα τηρούμενα για τον ΕΦΚΑ (σ.σ.: τ. ΙΚΑ) μισθολόγια ή να έχει ασφαλιστεί ο απολυόμενος”.

Τι προβλέπει ο Κοινωνικός Χάρτης

Το εν λόγω άρθρο του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη, το οποίο επικαλείται η σχετική διάταξη, προβλέπει χαρακτηριστικά πως “σε περιπτώσεις λύσης της σχέσης εργασίας τα μέρη αναλαμβάνουν να αναγνωρίζουν:

– Το δικαίωμα όλων των εργαζομένων να μη λύεται η εργασιακή τους σχέση χωρίς βάσιμο λόγο που να συνδέεται με την ικανότητα ή τη συμπεριφορά τους ή να βασίζεται στις λειτουργικές απαιτήσεις της επιχείρησης, της εγκατάστασης ή της υπηρεσίας.

– Το δικαίωμα των εργαζομένων, των οποίων η εργασιακή σχέση λύεται χωρίς βάσιμο λόγο, σε επαρκή αποζημίωση ή άλλη κατάλληλη επανόρθωση.

Για αυτόν τον σκοπό, τα μέρη αναλαμβάνουν να διασφαλίζουν ότι ο εργαζόμενος, που θεωρεί ότι η σχέση εργασίας του έχει λυθεί χωρίς βάσιμο λόγο, έχει το δικαίωμα προσφυγής σε αμερόληπτο όργανο”.

“Παράθυρο”

Με βάση την υφιστάμενη νομοθεσία, δεν απαιτείται η δήλωση, και μάλιστα έγγραφη, του λόγου της απόλυσης. Αυτό αποτελεί το “υπόβαθρο” της αποζημίωσης του απολυόμενου, η οποία διαφοροποιείται βασικά από τον χρόνο προειδοποίησης και κυμαίνεται, κατά το μέγιστο, μεταξύ των μικτών αποδοχών 6 μηνών (εφόσον υπάρχει προειδοποίηση) και μικτών αποδοχών 12 μηνών (χωρίς προειδοποίηση).

Με άλλα λόγια, αν η κυβέρνηση περάσει τη διάταξη περί “βάσιμου λόγου απόλυσης”, σύμφωνα με εκτιμήσεις ορισμένων στελεχών της αγοράς, θα ανοίξει έμμεσα ένα “παράθυρο” μείωσης σε σημείο εκμηδενισμού των αποζημίωσης, εφόσον πρώτα, βέβαια, θεωρηθεί ότι οι απολύσεις γίνονται με “βάσιμο λόγο”.

Σφίγγει ο κλοιός 

Στο ίδιο υπό κατάρτιση νομοσχέδιο προβλέπονται και άλλες αλλαγές στο εργασιακό πεδίο. Συγκεκριμένα, περιλαμβάνονται διατάξεις που προβλέπουν την υποχρέωση του εργοδότη να γνωστοποιεί εντός 8 ημερών στο Σώμα Επιθεωρητών Εργασίας (ΣΕΠΕ) την έγγραφη κατάρτιση της συμφωνίας μεταξύ εργοδότη και εργαζομένου για μερική ή εκ περιτροπής εργασία. Διαφορετικά, η πρόσληψη θα θεωρείται από το ΣΕΠΕ ότι έγινε με σύμβαση πλήρους απασχόλησης.

Επίσης, προβλέπεται η υποχρέωση του εργοδότη, από 1/7/2019, να προβαίνει στην καταβολή της αποζημίωσης απόλυσης μέσω τράπεζας.