Αυτό είναι το σχέδιο του νέου ΕΣΠΑ
Στις Βρυξέλλες βρίσκεται εδώ και λίγες ημέρες το τελικό κείμενο για το πως η ελληνική Κυβέρνηση σκοπεύει να αξιοποιήσει τα 20 δισ. ευρώ που αναμένεται να εισρεύσουν την περίοδο 2021-2027, μέσω του νέου ΕΣΠΑ. Το τελικό κείμενο, το οποίο εστάλη στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή εντός του χρονοδιαγράμματος που είχε τεθεί, κινείται πάνω στις κατευθυντήριες γραμμές της ανατεθείσας από το Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων μελέτης του Ο.Ο.Σ.Α. και “εστιάζει σε έργα και δράσεις υψηλής προστιθέμενης αξίας, με ισχυρό αναπτυξιακό αποτύπωμα και πολλαπλασιαστικά οφέλη τόσο για την κοινωνία όσο και για την οικονομία, και με κύριο παρονομαστή τη διαφάνεια, την ενεργοποίηση όλων των διαύλων επικοινωνίας και τη συνεχή και ουσιαστική συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων φορέων”, αναφέρουν στο capital.gr, πηγές του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων.
Πρόκειται για ένα σχέδιο, το οποίο, σύμφωνα με τον Γενικό Γραμματέα Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ, Δημήτρη Σκάλκο, “ισορροπεί ανάμεσα σε μια ευέλικτη δομή και στον αποτελεσματικό συντονισμό όλων των συναρμόδιων φορέων, με τους κοινοτικούς πόρους να κατευθύνονται στις πραγματικές ανάγκες της κοινωνίας και της οικονομίας”. Και αποτελεί, όπως αναφέρει ο ίδιος στο Capital.gr “βασικό βήμα για τον οριστικό μετασχηματισμό της οικονομίας και τη γόνιμη μετάβαση σε μία βιώσιμη, κυκλική, ψηφιακή και πράσινη ανάπτυξη, όπως χαρακτηριστικά είχε υπογραμμίσει ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στην ομιλία του στο Εθνικό Αναπτυξιακό Συνέδριο για τη νέα προγραμματική περίοδο”.
Στις μεγάλες αλλαγές του νέου ΕΣΠΑ περιλαμβάνεται αυτή της αποκέντρωσης. Εν αντιθέσει με ό,τι συνέβαινε σε όλα τα προηγούμενα ΕΣΠΑ στην Ελλάδα – μαζί με τα αντίστοιχα της Ιρλανδίας – πλέον, στο νέο ΕΣΠΑ, οι 13 περιφέρειες θα μπορούν να διαχειριστούν σημαντικά αυξημένους πόρους, που αντιστοιχούν περίπου στο 1/3 των συνολικών πόρων του ΕΣΠΑ.
“Βασικό ζητούμενο είναι η αυτονομία των περιφερειών στο πλαίσιο της αποτελεσματικής πολυεπίπεδης διακυβέρνησης που προωθεί η κυβέρνηση”, αναφέρουν Κυβερνητικές πηγές.
Ποιοι είναι όμως οι βασικοί στόχοι για τη νέα προγραμματική περίοδο, που θα κατευθυνθούν τα κεφάλαια και ποια η αρχιτεκτονική του νέου ΕΣΠΑ; Ο προϋπολογισμός της νέας προγραμματικής περιόδου, ο οποίος δεν έχει ακόμη “κλειδώσει” για καμμία χώρα της ΕΕ, προβλέπεται αυξημένος από την αρχική πρόταση της Επιτροπής του 2018 για το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο, με την κοινοτική συνδρομή να υπολογίζεται στα 20 δισ. ευρώ, αναφέρουν πηγές από τις Βρυξέλλες. Επίσης, αναμένεται η οριστικοποίηση για την κατανομή και τις προϋποθέσεις των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, απ’ όπου θα φανεί πόσοι πόροι θα προστεθούν στο τρέχον ΕΣΠΑ την τριετία-2021-2027, και πώς οι λοιποί πρόσθετοι πόροι/εργαλεία/Ταμεία θα συνδυαστούν με το νέο ΕΣΠΑ 2021-2027.
Στην ψηφιακή μετάβαση το 1/5 των νέων κεφαλαίων
Σημαντικό βάρος θα δοθεί στην ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων (τωρινό πρόγραμμα ΕΠΑνΕΚ), ο προϋπολογισμός του οποίου ενισχύεται κατά 50%, με σημαντικό μέρος των κοινοτικών πόρων να κατευθύνεται στο νέο επιχειρησιακό πρόγραμμα για τον ψηφιακό μετασχηματισμό. Επίσης, το επιχειρησιακό πρόγραμμα για την απασχόληση και την εκπαίδευση παρουσιάζει εξίσου σημαντική αύξηση, όπως και εκείνο του περιβάλλοντος, με απώτερο στόχο την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και το οποίο πλέον θα περιλαμβάνει ενέργεια και πολιτική προστασία.
Ειδικότερα, ο πρώτος στόχος αφορά στην ανταγωνιστική οικονομία και την ψηφιακή μετάβαση, για την οποία, προτείνεται να απορροφήσει το 20,3% των πόρων. Τα κεφάλαια αυτά θα κατευθυνθούν στη διασύνδεση της έρευνας με τον παραγωγικό ιστό της χώρας, στην προσαρμογή της ελληνικής βιομηχανίας στο νέο ανταγωνιστικό περιβάλλον με τη δημιουργία αξίας σε όλα τα πεδία του επιχειρείν, στην ενδυνάμωση της καινοτομικής ικανότητας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, στη διευκόλυνση της πρόσβασης στη χρηματοδότηση, στη διεύρυνση του εύρους των χρηματοδοτικών εργαλείων με τη δημιουργία ενός θεσμικού περιβάλλοντος φιλικού προς τις επιχειρήσεις, και στον ψηφιακό μετασχηματισμό της ελληνικής δημόσιας διοίκησης, του κράτους και της οικονομίας.