ΟΜΙΛΙΑ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΚΕΕ & ΕΒΕΑ κ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΜΙΧΑΛΟΥ ΣΤΟ Δ.Σ. ΤΟΥ ΕΒΕΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΟΥ ΤΑΙΠΕΔ κ. ΣΤΕΡΓΙΟΥ ΠΙΤΣΙΟΡΛΑ, 16.5.16
«Στην Ελλάδα εφαρμόζονται – θεωρητικά, τουλάχιστον – προγράμματα αποκρατικοποιήσεων εδώ και πάνω από 25 χρόνια. Στην πράξη ένα ελάχιστο ποσοστό αυτών των προγραμμάτων έχει τελεσφορήσει.
Θα περίμενε κανείς ότι, με δεδομένη τη δημοσιονομική κρίση που αντιμετωπίζει η χώρα τα τελευταία χρόνια, η αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας θα ετίθετο σε πρώτη προτεραιότητα.
Θα περίμενε κανείς έμφαση στις αποκρατικοποιήσεις, όχι μόνο για να αντλήσει έσοδα το ελληνικό δημόσιο, αλλά και για να δημιουργηθούν νέες αναπτυξιακές δυνατότητες. Για να κινητοποιηθούν πρόσθετες επενδύσεις, γύρω από κάθε αποκρατικοποίηση. Για να προκύψουν νέες άμεσες και έμμεσες θέσεις εργασίας. Για να εισέλθει πρόσθετη τεχνογνωσία και καινοτομία. Για να τονωθεί ο ανταγωνισμός σε κρίσιμες αγορές. Για να αναβαθμιστούν ολόκληρες περιοχές, για να τονωθούν τοπικές οικονομίες.
Όλες οι κυβερνήσεις των τελευταίων ετών ανέλαβαν συγκεκριμένες δεσμεύσεις και υποχρεώσεις για τις αποκρατικοποιήσεις, στο πλαίσιο των Μνημονίων. Ακούσαμε εξαγγελίες και φιλόδοξους στόχους, ξεκινώντας από τα 54 δισ. ευρώ σε βάθος τριετίας, που είχε προβλέψει η κυβέρνηση Γ. Παπανδρέου.
Παρά τις προσπάθειες του ΤΑΙΠΕΔ, στην πράξη δεν ολοκληρώθηκε παρά ένα μικρό ποσοστό από τις προγραμματισμένες αποκρατικοποιήσεις. Οι στόχοι για τα έσοδα μειώνονται διαρκώς και πάλι δεν επιτυγχάνονται.
Σύμφωνα με τα στοιχεία εκτέλεσης του Προϋπολογισμού, τα έσοδα από αποκρατικοποιήσεις το 2015 υστέρησαν τόσο έναντι των εκτιμήσεων για το ίδιο έτος, όσο και έναντι του 2014.
Ο στόχος που είχε συμπεριληφθεί στο 3
ο Μνημόνιο, για έσοδα 6,4 δισ. ευρώ από αποκρατικοποιήσεις για την περίοδο 2015 – 2017 έχει ήδη μπει στην άκρη. Και μιλάμε πλέον για 5,8 δις ευρώ ως το 2018, με βάση τις πληροφορίες για τη νέα συμφωνία.
Στο μεταξύ, όμως, ανεβαίνει διαρκώς ο λογαριασμός για τους φόρους. Μέσα στους επόμενους 18 μήνες, θα πληρώσουμε πάνω από 4 δισ. ευρώ σε νέους φόρους: νέα κλίμακα επαγγελματιών, αύξηση φόρου σε μερίσματα και Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις, νέοι έμμεσοι φόροι στον τουρισμό, σε καταναλωτικά αγαθά.
Είναι πρόκληση να συνεχίζονται οι αστοχίες και οι καθυστερήσεις στο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων και την ίδια ώρα να γονατίζει η πραγματική οικονομία από τους φόρους.
Οι λόγοι αποτυχίας των προγραμμάτων αποκρατικοποιήσεων σαφώς ξεπερνούν τις αρμοδιότητες και τις δυνατότητες του ΤΑΙΠΕΔ. Σχετίζονται, βεβαίως, με την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας τα τελευταία χρόνια: με την ύφεση και κυρίως με την αβεβαιότητα, που αποθαρρύνει τους υποψήφιους επενδυτές. Σχετίζονται με το ασταθές φορολογικό περιβάλλον, με τον τρόπο λειτουργίας της διοίκησης, αλλά και με την κυρίαρχη πολιτική κουλτούρα.
Έχουμε ένα γραφειοκρατικό και δαιδαλώδες πλαίσιο διενέργειας των διαγωνισμών. Διυπουργική Επιτροπή, προκήρυξη διαδικασίας, δημοσιεύσεις και προσκλήσεις δεσμευτικού και μη ενδιαφέροντος, διαβουλεύσεις για την οριστικοποίηση των συμβατικών όρων, ανάδειξη προσωρινού επενδυτή, εγκρίσεις από το Ελεγκτικό Συνέδριο και μια ατελείωτη ακόμη σειρά εγκρίσεων και διαδικασιών, ανάλογα με το είδος της αποκρατικοποίησης. Και σε όλα αυτά, προστίθενται συνήθως διαφωνίες, προσφυγές, ενστάσεις υποψηφίων κτλ.
Αυτός ο διοικητικός λαβύρινθος έχει χτιστεί στη βάση μιας στρεβλής αντίληψης για την προστασία του δημοσίου συμφέροντος και της δημόσιας περιουσίας: του περιβάλλοντος, των αρχαιολογικών μνημείων, της πολιτιστικής κληρονομιάς, αλλά και των κεκτημένων της μιας ή της άλλης επαγγελματικής ομάδας.
Είναι μια αντίληψη που θεωρεί την ιδιωτική πρωτοβουλία ως εκ φύσεως εχθρική προς την κοινωνία και το συλλογικό συμφέρον. Μια αντίληψη που θεωρεί ότι η ανάπτυξη, οι θέσεις εργασίας, τα εισοδήματα και οι ευκαιρίες θα προκύψουν από κάποιο θαύμα. Θα προκύψουν με ευχολόγια και όχι με τη δημιουργία των απαραίτητων συνθηκών.
Για να ολοκληρωθεί η αποκρατικοποίηση του ΟΛΠ χρειάστηκαν πάνω από δύο χρόνια. Το Ελληνικό βρίσκεται σε εκκρεμότητα εδώ και 12 χρόνια. Το Αφάντου στη Ρόδο, ο Αστέρας και άλλες αποκρατικοποιήσεις έχουν βαλτώσει. Οι ενδιαφερόμενοι επενδυτές, όση υπομονή κι αν έχουν στο τέλος εγκαταλείπουν την προσπάθεια. Σπουδαία περιουσιακά στοιχεία του κράτους απαξιώνονται.