Τα τρία στοιχήματα για την επόμενη μέρα των μικρομεσαίων

Δυσκολία πρόσβασης στη χρηματοδότηση, ρυθμιστικά βάρη και κυρίως δυσκολίες στην προώθηση του ψηφιακού μετασχηματισμού συναποτελούν ένα τρίγωνο κομβικών προκλήσεων για την επόμενη μέρα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.

Να σημειωθεί ότι με βάση και τα ευρήματα της έρευνας – της πρώτης που διεξήχθη για το 2025 – του Ινστιτούτου Μικρομεσαίων της ΓΣΕΒΕΕ, τον περασμένο Φεβρουάριο, η έλλειψη ρευστότητας και η αδυναμία πρόσβασης σε χρηματοδότηση αντανακλάται και στο πεδίο των επενδύσεων των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων, όπου τα ποσά που δαπανώνται είναι ιδιαίτερα χαμηλά καθώς βασίζονται στην συντριπτική τους πλειονότητα σε ίδια κεφάλαια.

Ουσιαστικά το πρόβλημα της πρόσβασης σε χρηματοδότηση παραμένει κυρίαρχο για τις ΜμΕ. Χαρακτηριστικά το ποσοστό της αυτοχρηματοδότησης των επενδύσεων συνεχίζει να αυξάνεται σημαντικά, φτάνοντας το 89,1% τον Φεβρουάριο του 2025, έναντι 84,2% και 80,5% τον Φεβρουάριο του 2024 και του 2023, αντίστοιχα. Αντίθετα, πρόσβαση σε χρηματοδότηση επενδύσεων μέσω προγραμμάτων, όπως το ΕΣΠΑ, καταγράφηκε για το 5,6%, ενώ χρηματοπιστωτική χρηματοδότηση έλαβε μόλις το 1,9% των επιχειρήσεων.

Επίσης, όπως αναφέρεται στην έρευνα, η αβεβαιότητα, η μείωση του κύκλου εργασιών για τις μικρότερες επιχειρήσεις, η αδυναμία τους να χρηματοδοτήσουν σημαντικές επενδύσεις, η έλλειψη ρευστότητας αλλά και αυξημένο λειτουργικό κόστος, επιτείνουν το κίνδυνο τη συρρίκνωσης της πολύ μικρής επιχειρηματικής δραστηριότητας και την περαιτέρω συγκέντρωση αυτής σε μικρότερο αριθμό επιχειρήσεων.

Σημαντικό πρόβλημα για τις περισσότερες ΜμΕ εμφανίζεται ότι είναι η ρευστότητα καθώς το 45,4% των επιχειρήσεων δήλωσε μείωση ρευστότητας το δεύτερο εξάμηνο του 2024, ενώ μία στις δύο επιχειρήσεις (50,4%) δήλωσε ότι τα ταμειακά της διαθέσιμα είναι μηδενικά ή επαρκούν το πολύ για ένα μήνα.

Καινοτομία

Σε σχέση με την τεχνολογική καινοτομία και πάλι τα ζητήματα είναι μεγάλα με την υστέρηση που καταγράφεται να είναι σημαντική. Είναι ενδεικτικό ότι μόνο 1 στις 4 επιχειρήσεις στην Ελλάδα χρησιμοποιεί σήμερα AI, σύμφωνα με τη φετινή έρευνα «Business Pulse» του ΣΕΒ.

Να σημειωθεί ότι η φετινή έρευνα «Ο Σφυγμός του Επιχειρείν – BusinessPulse» του ΣΕΒ είχε ειδική ενότητα για το  ΑΙ η οποία επιβεβαιώνει την ανάγκη επιτάχυνσης της αξιοποίησής του ως παράγοντα ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων. Αναλυτικότερα μόλις το 25,4% των επιχειρήσεων δηλώνει ότι έχει έστω και κάποια εμπειρία ή επαφή με την τεχνητή νοημοσύνη (ΑΙ). Οι υπόλοιπες είτε δεν έχουν ξεκινήσει (18,5%), είτε δεν σχεδιάζουν καμία δράση για το επόμενο έτος (55,1%).

Αναγκαία η επανεξέταση του πλαισίου ασφάλισης των επιχειρήσεων

Στο μεταξύ, σε ένα άλλο κομβικό θέμα που αφορά τα λειτουργικά κόστη ενσκήπτει το ΒΕΑ., Συγκεκριμένα, την επανεξέταση του πλαισίου ασφάλισης των επιχειρήσεων και ταυτόχρονα την παράταση εφαρμογής του μέτρου και της επιβολής προστίμων, ζητάει ο Πρόεδρος του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Αθήνας Κωνσταντίνος Δαμίγος με επιστολή του προς τον υπουργό Εθνικής Οικονομίας & Οικονομικών Κυριάκο Πιερρακάκη.

Μετά από καταγγελίες δεκάδων βιοτεχνών – μελών του Επιμελητηρίου, η διοίκηση του ΒΕΑ επισημαίνει, ότι δεν είναι αντίθετη με το «πνεύμα» του άρθρου 5 του Ν. 5116/2024, ωστόσο εκφράζει τις ανησυχίες της, αναφορικά με το κατά πόσον ο τρόπος κοστολόγησης σε συνδυασμό με το επίπεδο ευθύνης, επιβαρύνουν οικονομικά τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις – μέλη του.

Σύμφωνα με το ΒΕΑ, η ασφάλιση των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων επιβαρύνει υπέρογκα το λειτουργικό τους κόστους και οι περισσότεροι επιχειρηματίες αδυνατούν να το καλύψουν.

“Παρατηρούμε, ότι ο κύριος στόχος του Νόμου, αφορά στην προστασία μεγάλων επιχειρήσεων για την ανάληψη κινδύνων που σχετίζονται με καταστροφικά φυσικά φαινόμενα και ενδεχομένως και κάποιων μεσαίων επιχειρήσεων, επιβαρύνοντας για άλλη μια φορά τις μικρές, οικογενειακές επιχειρήσεις, για τις οποίες η αύξηση του κόστους ασφάλισης και οι όροι, θα είναι μη βιώσιμοι, ειδικά σε περιοχές με υψηλό βαθμό φυσικού κινδύνου.

Επίσης, δίνεται η δυνατότητα στις ασφαλιστικές εταιρείες, να αναπτύξουν προϊόντα με εξειδικευμένες καλύψεις, ενώ παράλληλα θέτει το πλαίσιο για το μέγεθος των ασφαλιστικών ποσών, τις εισφορές και τους όρους αποζημίωσης.

Για το λόγο αυτό, θα πρέπει οι ασφαλιστικές εταιρείες να υποχρεούνται αφενός μεν σε αναλογικότερα ασφάλιστρα, αφετέρου δε, σε εξισορρόπηση του κόστους με την παροχή επαρκούς κάλυψης”, αναφέρει στην επιστολή του το Βιοτεχνικό Επιμελητήριο.

Στο φόντο αυτό ο Πρόεδρος του ΒΕΑ Κωνσταντίνος Δαμίγος, επισημαίνει την ανάγκη για:

• Άμεση παράταση της έναρξης ισχύος και της έναρξης εφαρμογής επιβολής των διοικητικών προστίμων,
• Θέσπιση κινήτρων (φορολογικών – ασφαλιστικών, κ.ά.) σε όσες επιχειρήσεις εκπληρώσουν την απαίτηση αυτή,
• Εναρμόνιση των αναγκών των επιχειρήσεων με τις τεχνικές και οικονομικές απαιτήσεις του συστήματος, σε συνάρτηση με τα κρατικά μέτρα διαχείρισης κινδύνων,
• Θέσπιση τριμερούς διαλόγου, μεταξύ διοικήσεως – ασφαλιστικών εταιρειών – επιχειρήσεων, για τη δημιουργία και υιοθέτηση ελκυστικών και ευέλικτων προγραμμάτων ασφάλισης, στο πλαίσιο εκπλήρωσης του νόμου.

Υπενθυμίζεται, ότι από την 1η Ιουνίου 2025, όλες οι επιχειρήσεις με κύκλο εργασιών άνω των 500.000 ευρώ, θα πρέπει να διαθέτουν ασφαλιστήριο συμβόλαιο που να καλύπτει ζημιές στις ιδιόκτητες κτηριακές εγκαταστάσεις, από φυσικές καταστροφές σε ποσοστό τουλάχιστον 70% της αξίας των περιουσιακών τους στοιχείων. Ο νόμος διευκρινίζει, ότι όπου φυσική καταστροφή εννοούνται δασικές πυρκαγιές, πλημμύρες και σεισμοί, οι οποίες μπορούν να προκαλέσουν φθορές ή ολικές καταστροφές στις εγκαταστάσεις, τον εξοπλισμό, τις πρώτες ύλες, τα εμπορεύματα, μέσα παραγωγής ή και οχήματα επαγγελματικής χρήσης και αποθηκευμένα προϊόντα της επιχείρησης. Σε περίπτωση μη τήρησης του νόμου, προβλέπεται διοικητικό πρόστιμο 10.000 ευρώ, με διπλασιασμό του σε βάθος χρόνου, αν οι επιχειρηματίες δεν ευθυγραμμιστούν.

Σημαντικό συνέδριο

Συνολικά, τα ζητήματα των ΜμΕ αναδεικνύει το 2ο Πανευρωπαϊκό Συνέδριο που διοργανώνει το ΕΕΑ. Μάλιστα όπως αναφέρει σε δήλωσή του ο Προέδρος του Ε.Ε.Α, Επ. Διδάκτορας του ΠΑ.ΠΕΙ. & του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Γιάννης Χατζηθεοδοσίου, “ζούμε πλέον στην εποχή της παγκοσμιοποίησης και οι αλληλεπιδράσεις στο οικονομικό πεδίο είναι κάτι φυσιολογικό.

Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι ελληνικές επιχειρήσεις είναι πια παρόμοιες με αυτές που αντιμετωπίζει η επιχειρηματικότητα και σε άλλες χώρες, κυρίως ευρωπαϊκές. Οπότε απαιτείται μία προσπάθεια για να βρεθεί ένας κοινός βηματισμός με στόχο την ανάπτυξη των ΜμΕ σε όλη την Ε.Ε.”

Με βάση τον πρόεδρο του ΕΕΑ:

“Οι επιχειρήσεις αυτού του μεγέθους αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της ευρωπαϊκής οικονομίας. Είναι αυτές που παράγουν, που καινοτομούν, που διατηρούν την κοινωνική συνοχή στις τοπικές κοινωνίες. Είναι η εργοδοτική δύναμη που δημιουργεί πάνω από το 60% των θέσεων εργασίας στον ιδιωτικό τομέα. Είναι, τελικά, η κινητήρια δύναμη της Ευρώπης.

Ωστόσο τα τελευταία χρόνια εξαιτίας των διαδοχικών κρίσεων -υγειονομική, πληθωριστική, ενεργειακή- αλλά και των σοβαρών γεωπολιτικών αναβρασμών, η ανάπτυξη στην Ευρώπη δεν φτάνει στο επίπεδο που θέλουμε και που έχουν ανάγκη οι εθνικές οικονομίες των κρατών-μελών.

Οπότε απαιτούνται στοχευμένες κινήσεις και άμεσα μέτρα για την ενίσχυση της χρηματοδότησης των ευρωπαϊκών ΜμΕ, την ευκολότερη πρόσβαση τους σε προγράμματα καινοτομίας και μία ουσιαστική στήριξη που θα διευκολύνει την ψηφιακή και την πράσινη μετάβαση τους.

Πως όμως θα επιτευχθούν αυτοί οι στόχοι; Ποια βήματα πρέπει να γίνουν; Πόσο εύκολη είναι η συνεργασία μεταξύ φορέων της Ε.Ε. ώστε να υπάρξουν ουσιαστικά αποτελέσματα; Τι θα γίνει με τη χρηματοδότηση; Πως μπορεί να διαμορφωθεί ένα πραγματικά φιλικό επιχειρηματικό περιβάλλον, με φορολογική σταθερότητα, απλοποίηση διαδικασιών και δίκαιους κανόνες ανταγωνισμού; Που χρειάζεται να εστιάσουν οι εθνικές κυβερνήσεις και πως πρέπει να λειτουργήσουν οι Βρυξέλλες;

Απαντήσεις σε αυτά -αλλά και σε άλλα ερωτήματα- θα επιδιώξει να δώσει το 2ο Πανευρωπαϊκό Συνέδριο που διοργανώνει το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών, σε συνεργασία με τον Economist, το Σάββατο 24/5, σε κεντρικό ξενοδοχείο της Αθήνας. Θέμα της “Πώς μπορούν οι ελληνικές ΜμΕ να τροφοδοτήσουν την καινοτομία, την ανταγωνιστικότητα και την ευημερία σε μία ασταθή παγκόσμια οικονομία;”.

Η συμμετοχή του πρώην πρωθυπουργού της Ιταλίας, Ματέο Ρέντσι καθώς και υπουργών, αρχηγών κομμάτων της ελληνικής πολιτικής σκηνής, ξένων προσωπικοτήτων και εκπροσώπων φορέων, θα συμβάλει στη δημιουργία ενός εποικοδομητικού διαλόγου από τον οποίον αναμένεται να εξαχθούν πολύτιμα συμπεράσματα για την πορεία των ΜμΕ της Ευρώπης αλλά και ειδικά των ελληνικών.

Η πρωτοβουλία του Ε.Ε.Α. για τη διοργάνωση αυτού του Συνεδρίου αναδεικνύει την εξωστρέφεια που το διακρίνει αλλά και τη βαθιά πεποίθηση όλων μας στη Διοίκηση του ότι απαιτούνται δράσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Γιατί αν θέλουμε μια Ευρώπη βιώσιμη, κοινωνικά δίκαιη και ανθεκτική, πρέπει να επενδύσουμε στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Όχι όμως με λόγια αλλά με έργα” τονίζει ο Πρόεδρος του Ε.Ε.Α. Επίτιμος Διδάκτορας ΠΑ.ΠΕΙ.   &  Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών Γιάννης  Χατζηθεοδοσίου

news247