Χωρίς Κλαδική ΣΣΕ ο Επισιτισμός – Τι ισχύει με μισθούς, 5ήμερο και λοιπές κρίσιμες διατάξεις

Η Σ.Σ.Ε. για τους όρους αμοιβής και εργασίας του προσωπικού των πάσης φύσεως τουριστικών και επισιτιστικών καταστημάτων όλης της χώρας έληξε στις 28.2.2025. Αυτό σήμαινε ότι έως το τέλος Μαΐου 2025 η εφαρμογή των όρων της κλαδικής αυτής Σ.Σ.Ε. ήταν υποχρεωτική για όλους, διότι είχε κηρυχθεί υποχρεωτική.

Μετά τη λήξη του τριμήνου (ήτοι για τη Σ.Σ.Ε. του προσωπικού των επισιτιστικών καταστημάτων από 1η Ιουνίου 2025 και μετά) και αφού δεν έχει συναφθεί νέα Σ.Σ.Ε., η Συλλογική Σύμβαση Εργασίας του προσωπικού των επισιτιστικών καταστημάτων περιέρχεται στο στάδιο της μετενέργειας.

Τι σημαίνει αυτό;

Σημαίνει ότι εξακολουθούν να ισχύουν από τους κανονιστικούς όρους εργασίας αποκλειστικώς εκείνοι που αφορούν:

α) τον βασικό μισθό ή το βασικό ημερομίσθιο,

β) τα επιδόματα ωρίμανσης, τέκνων, σπουδών.

Η προσαρμογή των συμβάσεων στις διατάξεις του προηγούμενου εδαφίου γίνεται χωρίς να απαιτείται προηγούμενη σύμφωνη γνώμη των εργαζομένων. Συνεπώς, παρέχεται στον εργοδότη το δικαίωμα της μονομερούς, χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του μισθωτού, μείωσης των αποδοχών κατά τα ποσά των επιδομάτων που δεν μετενεργούν (τα λοιπά επιδόματα εκτός από τα επιδόματα ωρίμανσης, τέκνων, σπουδών και επικίνδυνης εργασίας), με διατήρηση του βασικού μισθού ή ημερομισθίου της συγκεκριμένης Σ.Σ.Ε.

Ποια επιδόματα δύναται να καταργηθούν μονομερώς;

1. Επίδομα Γάμου

2. Ταμειακό Επίδομα

3. Ανθυγιεινής Εργασίας

4. Εποχικής Απασχόλησης

Τι ισχύει με τις νέες προσλήψεις;

Ο εργοδότης έχει το δικαίωμα να διαμορφώσει ατομικές συμβάσεις οι οποίες θα έχουν ως βάση ακόμη και τα κατώτατα όρια μισθών – ημερομισθίων.

Τι ισχύει με το 5ήμερο;

Για τις νέες προσλήψεις, αν δεν εφαρμοστεί η κλαδική σύμβαση, δύναται να εφαρμοστεί νόμιμα η 6ήμερη εβδομαδιαία εργασία.

Για υφιστάμενους εργαζόμενους, αν υπάρξει συμφωνία εργοδότη – εργαζομένου, είναι δυνατή η μετατροπή των όρων της ατομικής σύμβασης και να οριστεί 6ήμερη εργασία. Σε περίπτωση μετατροπής της ατομικής σύμβασης – μετά από συμφωνία – δύναται να οριστεί και νέος μισθός, ο οποίος απλώς δεν μπορεί να είναι κατώτερος από τα κατώτατα όρια μισθών/ημερομισθίων.

Τι ισχύει με το διάλειμμα;

Σύμφωνα με την κλαδική Σ.Σ.Ε., το διάλειμμα έπρεπε να χορηγείται εντός του εργάσιμου χρόνου.

Επομένως, σύμφωνα με τα ανωτέρω, για νέους εργαζόμενους δύναται να οριστεί ότι το διάλειμμα θα επεκτείνει το ωράριο εργασίας, ενώ για υφιστάμενους κάτι τέτοιο μπορεί να ισχύσει μόνο κατόπιν συμφωνίας.

Το υβριδικό μοντέλο σε μισθούς και ωράρια εργασίας

Ήδη στον κλάδο παρατηρείται μεγάλη κινητικότητα στη μετατροπή ατομικών όρων, ενώ ιδιαίτερα στις εποχικές επιχειρήσεις το δικαίωμα νομιμοποίησης του 6ημέρου τυγχάνει πολύ συχνής χρήσης.

Επίσης, βλέπουμε εργαζόμενους, ακόμη και σε ίδιες ειδικότητες, να αμείβονται με διαφορετική βάση μισθών (άλλοι με κλαδική, άλλοι με κατώτατα όρια), να απασχολούνται με διαφορετικό μοντέλο (άλλοι 5ήμερο, άλλοι 6ήμερο), ενώ και τα λογιστήρια έχουν σημαντική επιβάρυνση, καθώς όλες αυτές οι αλλαγές επιφέρουν τεχνικές ενέργειες, όπως υπογραφή νέων όρων ατομικών συμβάσεων, γνωστοποίηση στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ για αλλαγές μισθών, νέα απογραφή στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ με δικαίωμα 6ήμερης απασχόλησης.

Τι αναμένεται να γίνει με τη νέα κλαδική Σ.Σ.Ε.;

Την παρούσα στιγμή, εκτεθειμένοι είναι κυρίως οι εργαζόμενοι, οι οποίοι είναι «στον αέρα» και κινδυνεύουν να στερηθούν (αν δεν έχουν στερηθεί ήδη) κάποια ισχυρά προνόμια και επιδόματα.

Για να είμαστε ρεαλιστές, οι εργοδότες δεν «καίγονται» ιδιαίτερα, καθώς ακόμη κι αν δεν δρομολογήσουν συμφωνίες με κατώτερους μισθούς, κάνουν χρήση πιο ευνοϊκών – για αυτούς – διατάξεων, όπως το 6ήμερο και η επέκταση του χρόνου εργασίας λόγω του διαλείμματος.

Αν υπογραφεί νέα κλαδική Σ.Σ.Ε. και αν κηρυχθεί υποχρεωτική, τότε και μόνο τότε θα επανέλθουμε στο προηγούμενο καθεστώς. Αλλά ακόμη κι αυτό θα επιφέρει αναστάτωση στην αγορά, καθώς θα πρέπει να υπάρξουν νέες συμφωνίες και νέες τεχνικές ενέργειες για τη νομιμοποίησή τους.

Βέβαια, τα θέματα στον επισιτισμό δεν περιορίζονται μόνο σε αυτά, και πιθανότατα μια νέα κλαδική σύμβαση θα μπορούσε να δώσει λύση σε χρόνια ζητήματα του κλάδου, όπως η διαμόρφωση του ωραρίου τόσο για το προσωπικό κουζίνας (δεν επιτρέπεται το σπαστό ωράριο) όσο και για τους σερβιτόρους (δεν επιτρέπεται διακοπή πέραν των 6 ωρών), όπου οι εργοδότες επιθυμούν μεγαλύτερη ευελιξία.

e-forologia